Waar moet er begonnen worden? Bij de leden? Thijs van Leer, Jan Akkerman, Bert Ruiter en Pierre van der Linden. Bij de hits? ‘Hocus Pocus’, ‘Silvia’ of ‘Eruption’. Natuurlijk kan ook begonnen worden met het internationale succes en de wereldwijde invloed op muzikanten en muziek. Of simpelweg met de naam van de band. Focus. De hoogtijdagen van de jaren zeventig liggen vijftig jaar achter ons en daarom komt er van Focus via Red Bullet Productions 50 Years Anthology 1970-1976 uit.
Focus
Natuurlijk hoeft deze band geen introductie meer. Jan Akkerman geldt tot in de eeuwigheid als één van Nederlands beste gitaristen en Thijs van Leer zal met zijn baanbrekende werk op de toetsen en het binnenbrengen van de dwarsfluit in de rock ook niet snel vergeten worden. Eigenlijk best sneu voor Bert Ruiter en Pierre van der Linden dat ze toch in menig artikel minder aandacht krijgen dan de eerder genoemde leden. Toch zijn zij ook een essentieel deel van de klassieke line-up van de band die veel meer was dan rock alleen.

50 Years Anthology 1970-1976
Veel is wat naar achter gezakt in het collectieve geheugen en sommige zaken zaten nog niet eens in het collectieve geheugen. Waarom? Omdat het nooit uitgebracht is. Deze boxset bevat daarom maar liefst negen cd’s en twee dvd’s. Dat er een weekendje uit wordt getrokken om deze release eens nader te bestuderen, zal geen wenkbrauwen doen fronsen.
Remasters
In de periode van 1970 tot en met 1976 bracht Focus elk jaar een plaat uit. Dat is iets wat tegenwoordig nog maar zelden door een band gedaan wordt, en dan al helemaal niet van het niveau van Focus. Die zeven releases zijn allen geremasterd. Daarbij zijn er ook bonustracks aan toegevoegd. Die nieuwe mastering is gedaan middels de originele tapes. Die hebben dus de tand des tijds ook overleefd.
Focus en meer
Dat Focus voort is gekomen uit onder andere muzikaal werk van leden bij Ramses Shaffy en Neerlands Hoop – voor hen die dat niet meer weten: dat is de som van Freek de Jonge en Bram Vermeulen. 50 Years Anthology 1970-1976 eert dat ook. ‘Electrisch Levenslicht’ is dan ook ineens een verrassende track tussen progrock van Focus. Samen met de twee tracks met Ramses Shaffy (‘The Shrine Of God’ en ‘Watch The Ugly People’) onderstrepen de veelzijdigheid van de muzikanten van Focus. Natuurlijk waren deze tracks niet nodig om de mensheid daarop te wijzen, maar ze doen het wel extra. De Amsterdamse scène van die tijd komt mooi naar boven drijven.
Waar de klassieke line-up van Focus natuurlijk gelijk in het hoofd verschijnt, is de ritmesectie bijvoorbeeld op de debuutplaat nog anders. Dat deert de kwaliteit niet. De herzieningen van de opnames zorgen dat ook deze bijna vergeten leden op een volle manier de woonkamer in knallen. Complimenten aan de mensen die dit gedaan hebben.
Het oog voor Focus
De twee dvd’s laten mooie kleurenbeelden zien van onder andere opnames bij de BBC. Focus was ogenschijnlijk niet onder de indruk van deze befaamde studio’s in het Verenigd Koninkrijk. De band speelt daar hun nummers alsof men dat altijd al zo heeft gedaan. Het improviseren valt daarbij ook op. Bands van die generatie kunnen nog improviseren. Sommige tracks staan er meermaals op, maar geen één uitvoering is hetzelfde. Daardoor gaat het beeldmateriaal ook niet vervelen. Als er dan toch één minpuntje aangehaald moet worden – en volgens mij is het er ook echt maar één bij deze release –, is het dat men bij de shows niet kan switchen naar het volgende nummer. Natuurlijk is dat niet nodig als de gehele sfeer geproefd wordt, maar als men even één nummer wilt luisteren, is dat lastig.
Verzorgd tot in de puntjes
De boxset 50 Years Anthology 1970-1976 is uitermate goed vormgegeven. De lay-out past geheel bij de stijl van Focus. Daarbij geldt ook dat het 80 pagina’s tellende boekje een mooi inkijkje in de geschiedenis van Focus geeft. De begindagen, en eigenlijk ook de fase ervoor, worden nauwkeurig beschreven in vlot Engels. Daarbij komt men ook meer over de platen zelf te weten, evenals over de opnames. Tel daarbij ook op dat men ook nog beeldmateriaal er tussen heeft gevoegd en men snapt dat het oog bij deze release, waarvan elke schijf in een in de doos passende hoes zit, ook in de watten wordt gelegd.
Er zullen huishoudens zijn waar de coronacrisis het budget van de feestdagen wat terug heeft geschroefd. Echter, 50 Years Anthology 1970-1976 van Focus is een uitermate gave, complete boxset geworden, waardoor toch sterk overwogen moet worden om hiervoor een uitzondering te maken. Vijftig jaar na Focus Plays Focus/In And Out Of Focus blijkt dat deze band nog steeds onovertroffen is. Nederlands cultureel erfgoed.

Tracklist 50 Years Anthology 1970-1976
Disc 1: Focus Plays Focus/In And Out Of Focus
- Focus … (Instrumental)
- Why Dream
- Happy Nightmare (Mescaline)
- Anonymus
- Black Beauty
- Sugar Island
- Focus … (Vocal)
- Bonus: House Of The King
- Bonus: Eruption (Live Lanx 1970)
Disc 2: Focus II/Moving Waves
- Hocus Pocus
- Le Clochard (Bread)
- Janis
- Moving Waves
- Focus Ii
- Eruption
- Hocus Pocus (Single Version) – Bonus
- Tommy (Single Version) – Bonus
- Focus I (Live Texel 1971) – Bonus
Disc 3: Focus 3
- Round Goes The Gossip
- Love Remembered
- Sylvia
- Carnival Fugue
- Focus Iii
- Answers? Questions! Questions? Answers!
- Anonymus Ii (Part 1)
- Anonymus Ii (Conclusion)
- Elspeth Of Nottingham
- Sylvia (Single Version) – Bonus
- Love Remembered (Single Version) – Bonus
- Hocus Pocus (Us Single Version) – Bonus
Disc 4: At The Rainbow
- Focus III
- Answers? Questions! Questions? Answers!
- Focus II
- Eruption
- Hocus Pocus
- Sylvia
- Hocus Pocus – Reprise
- P’s March (Original Mix – Single Version) – Bonus
- Ship Of Memories (Original Mix) – Bonus
- P’s March (Original Mix – Full Version) – Bonus
Disc 5: Hamburger Concerto
- Delitae Musicae
- Harem Scarem
- La Cathedrale De Strasbourg
- Birth
- Hamburger Concerto
- Early Birth – Bonus
- Harem Scarem (Single Version) – Bonus
- Birth (Alternate Mix) – Bonus
- Harem Scarem (Alternate Mix) – Bonus
Disc 6: Mother Focus
- Mother Focus
- I Need A Bathroom
- Bennie Helder
- Soft Vanilla
- Hard Vanilla
- Tropic Bird
- Focus Iv
- Someone’s Crying … What!
- All Together … Oh That!
- No Hang Ups
- My Sweetheart
- Father Bach
- Focus Iv (Rough Mix) – Bonus
- Bennie Helder (Rough Mix) – Bonus
- Vanilla (Rough Mix) – Bonus
- Mother Focus (Rough Mix) – Bonus
- All Together … Oh That! (Rough Mix) – Bonus
- My Sweetheart (Rough Mix) – Bonus
- Someone’s Crying … What! (Rough Mix) – Bonus
- Studio 55 Jam – Bonus
Disc 7: Ship Of Memories
- P’s March
- Can’t Believe My Eyes
- Focus V
- Out Of Vesuvius
- Glider
- Red Sky At Night
- Spoke The Lord Creator
- Crackers
- Ship Of Memories
- Elektrisch Levenslicht (Neerlands Hoop In Bange Dagen W/Focus) – Bonus
- The Shrine Of God (Ramses Shaffy W/ Focus) – Bonus
- Watch The Ugly People (Ramses Shaffy W/Focus) – Bonus
- House Of The King (Rough Mix Version 1) – Bonus
- House Of The King (Rough Mix Version 2) – Bonus
- Focus 3 (Unreleased Single Version) – Bonus
- Hocus Pocus (US Single Version – Takes 14-17) – Bonus
- Glider (Single Version) – Bonus
- P’s March (Single Version) – Bonus
- O Avondrood – Bonus
- Crackers (Vocal Version) – Bonus
Disc 8: BBC 1973
- Focus III
- Answers? Questions! Questions? Answers!
- Focus II
- Anonymus II
- Focus I
- Hocus Pocus
- Hocus Pocus (Reprise)
Disc 9: Live 1971-1975
- Eruption (Live Rotterdam 1971)
- Birth
- Improvisation #1
- House Of The King
- Improvisation #2
- Hocus Pocus
DVD 1: Focus Sight & Sound Vol.1
- Bbc The Old Grey Whistle Test (May 1972)
- Bbc The Old Grey Whistle Test (December 1972)
- Focus At The Rainbow (May 1973)
- Bbc In Concert (April 1974)
DVD 2: Focus Sight & Sound Vol.2
- Nos Van Gewest Tot Gewest (July 1970)
- Nos Uit De Kunst (June 1972)
- Rte The Music Makers: Focus At The Stadium (November 1973)
- Vara Nederpopzien (December 1973)
- Avro Toppop: Harem Scarem (May 1974)
- Avro Toppop: O Avondrood (June 1976)
- Veronica Goud Van Oud (April 1990)
- Ncrv Classic Albums: Moving Waves (June 1997)
Focus online
Red Bullet Productions online
- Devin Townsend komt met derde plaat in ‘Devolution’-serie - 3 juni 2023
- Brahmashiras – Brahmashiras EP - 3 juni 2023
- Legion Of The Damned – The Poison Chalice - 2 juni 2023